Vanaf 1 juli 2025 gelden er in de Europese Unie nieuwe maximumgehalten voor nikkel in een breed scala aan voedingsmiddelen, tot op heden waren hier geen Europese wettelijke limieten voor. Voor granen treden de normen in werking op 1 juli 2026. Deze wettelijke limieten zijn opgenomen in Verordening (EU) 2024/1987 (als aanvulling op verordening 2023/915 maximumgehalten verontreinigingen in levensmiddelen) en vormen een belangrijke stap om consumenten te beschermen tegen de gezondheidsrisico’s van nikkel in voeding.
Waarom deze nieuwe regelgeving?
Nikkel is een zwaar metaal dat van nature voorkomt in de bodem en het water, en dus ook in ons voedsel kan belanden. De EFSA concludeerde in 2020 dat nikkel via voeding kan leiden tot:
- Eczeem en allergische reacties
- Neurotoxiciteit
- Risico op zwangerschapsverlies
Vooral peuters, jonge kinderen en nikkelgevoelige personen lopen risico. De EFSA stelde daarom een toelaatbare dagelijkse inname (TDI) vast van 3 microgram per kilogram lichaamsgewicht, die in bepaalde bevolkingsgroepen wordt overschreden. Dit gaf aanleiding tot nieuwe wettelijke limieten.
Overzicht: nieuwe maximumgehalten nikkel in voedingsmiddelen
Omdat er voorheen geen wettelijke grenswaarden voor nikkel in voedsel waren vastgelegd, zijn alle limieten nieuw. Dit betekent dat bedrijven nu voor het eerst hun nikkelgehalten actief moeten toetsen aan de EU-vereisten. Voor een volledig overzicht, check Verordening (EU) 2024/1987 via EUR-LEX of download
Noten
| Productgroep | Max. nikkelgehalte (mg/kg) |
| Kastanjes, pijnboompitten, walnoten, paranoten, cashewnoten | 10 |
| Andere noten | 3,5 |
Groenten
| Productgroep | Max. nikkelgehalte (mg/kg) |
| Wortel-, knol- en bolgewassen | 0,90 |
| Vruchtgroenten | 0,40 |
| Koolsoorten | 0,50 |
| Bladgroenten (excl. kruiden) | 0,50 |
| Verse kruiden | 1,2 |
| Stengelgroenten | 0,40 |
Peulvruchten (vers)
| Productgroep | Max. nikkelgehalte (mg/kg) |
| Edamame / natte sojabonen | 6,0 |
| Andere verse peulvruchten | 1,0 |
Peulvruchten (gedroogd)
| Productgroep | Max. nikkelgehalte (mg/kg) |
| Droge bonen en lupinen | 12 |
| Andere gedroogde peulvruchten | 4 |
Zeewier
| Productgroep | Max. nikkelgehalte (mg/kg) |
| Wakame | 40 |
| Andere zeewieren | 30 |
Oliehoudende zaden
| Productgroep | Max. nikkelgehalte (mg/kg) |
| Zonnebloempitten | 8 |
| Pinda’s | 12 |
| Sojabonen | 15 |
Cacao en chocolade
| Productgroep | Max. nikkelgehalte (mg/kg) |
| Melkchocolade <30% cacao | 2,5 |
| Melk-/pure chocolade ≥30% cacao | 7 |
| (Vetarm) cacaopoeder | 15 |
Baby- en kindervoeding
| Productgroep | Max. nikkelgehalte (mg/kg) |
| Vloeibare zuigelingenvoeding | 0,10 |
| Poedervorm (niet op soja) | 0,25 |
| Poedervorm (op soja) | 0,40 |
| Graanvoeding voor baby’s | 3,0 |
| Babyvoeding (overig) | 0,5 |
Sappen
| Productgroep | Max. nikkelgehalte (mg/kg) |
| Vrucht-/groentesap en nectar | 0,25 |
| Met passievrucht, cacao, bessen of kokoswater | 1,0 |
Granen (vanaf 1 juli 2026)
| Productgroep | Max. nikkelgehalte (mg/kg) |
| Haver (zonder dop) | 5,0 |
| Pseudogranen en gierst | 3,0 |
| Gedopte rijst | 2,0 |
| Durumtarwe en andere rijst | 1,5 |
| Overige granen | 0,8 |
Wat moet je doen?
1. Neem nikkel op in je grondstoffen risicoanalyse
2. Beoordeel risico’s en zorg voor borging: Houd hierbij rekening met informatieblad 64 van het NVWA
3. Pas je specificaties aan: Werk product specificaties en leveranciersdocumentatie bij.
4. Voer monitoring uit: Integreer nikkel in je jaarlijkse contaminantenmonitoring.
Bereid je voor op 2026: Let op granen! De grenswaarden voor o.a. haver, rijst en pseudogranen gaan pas in per 1 juli 2026.
Conclusie
De invoering van grenswaarden voor nikkel is een belangrijke stap richting betere bescherming van kwetsbare consumenten. Voor de voedingsindustrie betekent dit vooral een scherpere focus op grondstofbeheer, monitoring en risicobeoordeling.
Hulp nodig? Neem contact met ons op.
