Sinds 1 januari 2024 is er nieuw beleid voor kruisbesmetting en Precautionary Allergen Labeling (PAL). Bedrijven hebben een overgangsperiode van twee jaar om te voldoen aan dit beleid, dus tot 1 januari 2026. Producenten moeten nu al aan de slag om dit beleid te implementeren.

Wat is kruisbesmetting?

Kruisbesmetting treedt op wanneer allergenen van het ene product overgaan naar een ander product. Dit kan zeer gevaarlijk zijn voor mensen met een voedselallergie.

Precautionary Allergen Labelling (PAL)

Precautionary Allergen Labelling (PAL) (bijv. “Kan pinda bevatten”) mag vanaf 1 januari 2026 niet zomaar meer gebruikt worden. Pal mag enkel nog gebruikt worden als

• Preventieve maatregelen zijn genomen om kruisbesmetting te minimaliseren.
• Een risicobeoordeling aantoont dat er nog steeds een reëel risico bestaat.

Richtlijnen

1. Kruisbesmetting voorkomen

Er zijn verschillende preventieve maatregelen die bedrijven kunnen nemen om kruisbesmetting te voorkomen:

Scheiden van allergenen: Het is belangrijk om allergenen gescheiden te houden, dit kan door fysieke scheiding en tijd scheiding. Bijvoorbeeld door het gebruik van aparte apparatuur, opslagruimtes of bereidingsruimten Maar ook scheiding in tijd en rekening houden met productievolgorde.

Reiniging en desinfectie: Regelmatige en grondige reiniging van werkoppervlakken, gereedschappen en machines is cruciaal om te voorkomen dat allergenenkruisbesmettingen ontstaan. Tevens validatie en verificatie van productielijnen na reiniging en/of desinfectie specifiek op allergenen.

Persoonlijke hygiëne van personeel: Werknemers moeten op de hoogte zijn van de risico’s van kruisbesmetting en strikte hygiëneprotocollen volgen, zoals het wassen van handen, het dragen van schone kleding en het gebruiken van handschoenen wanneer dat nodig is.

Het gebruiken van voedsel met allergenen in kantines, denk b.v. aan brood met pindakaas.

Training van personeel: Werknemers moeten worden opgeleid om allergenen correct te beheren, zodat ze weten hoe ze kruisbesmetting kunnen voorkomen tijdens de productie, bereiding, voorbereiding en het serveren van voedsel.

2. Risicobeoordeling

Een grondige risicobeoordeling is nodig om vast te stellen of kruisbesmetting mogelijk is en of deze besmetting binnen veilige drempelwaarden valt. Dit omvat:

• Leveranciersinformatie: controle van leveranciersinformatie en specificaties op aanwezigheid van allergenen en kruisbesmettingen
• Referentiedosissen (RfD): Wetenschappelijke drempelwaarden bepalen veilige grenswaarden voor allergenen.
• Actielimiet: De RfD wordt omgerekend naar een concentratie per producteenheid.
• Consumptiegrootte: De hoeveelheid product die per eetmoment wordt geconsumeerd speelt een rol bij de beoordeling.
• Analyse van kruisbesmetting: Dit kan door middel van productrestanalyse, bepaling van allergeenconcentraties en gevalideerde rekenmethoden.

Wil je meer weten?

Download het document “Richtlijnen kruisbesmetting allergenen” dat is opgesteld door Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie (FNLI) en Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) op verzoek van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)